15 Aralık Dünya Çay Günü

İlk olarak 15 Aralık’ta Hindistan’da kutlanan Dünya Çay Günü, bugün küresel olarak biliniyor. Dünyadaki çay ticareti konusunda insanların ve devletlerin bilgilendirilmesini amaçlayan bu gün sayesinde, hem çayın faydalarına hem de bu sektörün sorunlara yönelik farkındalık geliştirmek mümkün. Küresel düzeydeki çay üretimi, küçük üreticileri ve tüketicileri etkilediği için bu gün özellikle onların sorunlarına eğilmek için ve tabii ki bol bol çay içmek için iyi bir fırsat!

Çayın Geçmişine Kısa Bir Bakış 

Sabah kahvaltılarının vazgeçilmezi, sofralarımızın en güzel konuklarından birisidir çay. Keklerin ve pastaların en güzel eşlikçisi çayın geçmişinin Çin’e dayandığı tahmin ediliyor. Çin’de M.Ö. 2700 yıllarından beri bilindiği düşünülen çay, bin yıl süresince yapraklarının şifalı etkileri için kullanılmış. Çayın demleme ile beraber o enfes tadını ortaya çıkaran kullanımı ise ancak M.S. 3. yüzyılda başlamış. Çayın tohumları 800 yıllarında Japonya’ya getirilse de burada çayın ekilip yetiştirilmesi 13. yüzyılı bulmuş. Amoylu Çinliler 1810'da Formosa adasına çay tarımı getirmişler. Java'da çay tarımı ise işçiler ve aletleri sağlayan Hollandalıların kontrolünde başlamış. 

İngilizler, 1836'da Hindistan'a ve 1867'de Seylan'a çay kültürünü getirenler. İlk önce Çin'den gelen tohumları kullanılsa da daha sonra Assam bitkisinin tohumları kullanılarak çay üretimine başlanmış. Hollandalı Doğu Hindistan Şirketi, 1610 yılında Avrupa'ya ilk Çin çayını getiren şirket olmuş. 1669'da İngiliz Doğu Hindistan Şirketi ise Çin çayını Java'daki limanlardan Londra pazarına sokulmasına ön ayak olmuş. Daha sonra Hindistan ve Seylan'daki İngilizlerin kontrolünde yetiştirilen çaylar, Londra'daki çay ticaretinin merkezi olan Mincing Lane'e kadar ulaşmış. 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında ise çay yetiştiriciliği; Gürcistan, İran ve sumatra’ya kadar yayılmış. Günümüzde çay üretimi Afrika'da Natal, Malavi, Uganda, Kenya, Kongo, Tanzanya ve Mozambik gibi Asya dışındaki ülkelere ve Arjantin'e kadar uzanıyor. 

Çayın tüm dünyaya yayılması uzun bir süreç gerektirse de bugün çay, pek çok ülkede vazgeçilmez bir içecek. Günümüzde çay, işleme yöntemlerine göre farklı çeşitlere ayrılıyor. Fermente edilmiş siyah çayın yanı sıra yarı fermente edilmiş oolong ve fermente edilmemiş yeşil çay da severek içiliyor. Özellikle yeşil çay sağlığa yönelik faydalarıyla sıklıkla tercih ediliyor. Son zamanlarda popülerleşmeye başlayan beyaz çayı da unutmamak lazım! Fermantasyon biçimlerine göre farklı lezzetlere kavuşan bu çayların her birinin içerisindeki etken maddeler de değişikliğe uğruyor. Başka bir deyişle, çay çeşitleri hem sağlığa yönelik faydaları hem de içim sertliği ve lezzeti bakımından farklılıklar taşıyor. 

Dünya Çay Günü'nün Anlamı 

2005 yılından bu yana Hindistan, Sri Lanka, Nepal, Endonezya, Bangladeş, Uganda ve Tanzanya başta olmak üzere çay üreticisi konumundaki birçok ülke, 15 Aralık gününü her yıl bu leziz ve sağlıklı içeceğe adıyor. Çay, birçok kişi tarafından tüketilen bir içecek olduğu için büyük bir üretim ölçeğine sahip. Bu aynı zamanda, içeceği üreten ülkelerde, üreticiler ve işçilerin birçok sorunla karşılaşması demek. Alanda çalışan işçilerin düşük maaş alması, kırsal alanlardaki işçilerin tıbbi bakıma ulaşım konusunda zorluk yaşaması ve tarlalarda temiz su bulunmaması bu sorunlardan bazıları. Bunların yanı sıra, çay tarlalarında işgücünün yüzde 50'sini oluşturan kadınların eğitime erişimiyle ilgili de ciddi sorunlar mevcut. 

Dünya Çay Günü'nün anlamı, dünya çapında çayın tarihini, kültürel ve ekonomik önemini herkese göstermek ve bu hususlarda bir farkındalık yaratmak. Çay üreticilerinin sorunlarına dikkat çekmek, sürdürülebilir çay üretimini ve tüketimini desteklemek de bu özel günün hedefleri arasında bulunuyor. 

Dünya Çay Günü Nasıl Kutlanır? 

Dünya Çay Günü’nü kutlamak istiyorsan sana birkaç önerimiz var. Eğer sosyal biriysen ve kalabalık toplaşmaları seviyorsan çay gününü kutlamak için aileni ve/veya arkadaşlarını çağırmak için çay günü kaçırılmaz bir fırsat. Sevdiklerinle bir araya geldikten sonra beraber çay eşliğinde sohbet edebilirsiniz. Çaya istediğin baharatı veya bitkiyi de katarak farklı lezzetler yaratmak mümkün. Örneğin tarçın, zencefil veya bal; çaya bir hayli yakışan malzemeler arasında. Hazır bir araya gelmişken çayın tarihiyle ve geçmişiyle ilgili araştırmalar yapabilir, bu nefis içeceğin faydalarını inceleyebilirsiniz.

Çay günü kutlamaları kapsamında, eğer oturduğun yerin yakınlarında çay yetiştiren yerler veya fabrikalar varsa oraları da ziyaret edebilirsin. Gidip yerinde bilgi toplayabilir, üreticileri dinleyebilirsin. Daha sonra arkadaşlarına veya çevrendekilere tarlaya ya da fabrikaya yaptığın ziyaretlerden edindiğin izlenimleri aktarabilirsin. Hatta sosyal medyada 15 Aralık Dünya Çay Günü’yle ilgili paylaşımlar yaparak diğer insanların da dikkatini bu konuya çekebilirsin. (5) Böylece sen de çay üreticilerine ve onarın sorunlarına dair farkındalık oluşturmayı amaçlayan bu özel güne kendi imkânlarınla katkıda bulunabilirsin!

Çay Günlerini Herby’nin Fonksiyonel İçecekleriyle Taçlandır!

15 Aralık Çay Günü’ne farklı Herby çaylarını deneyerek katılmaya ne dersin? Yoğun geçen bir günün ertesinde canlanmak için Hangover Tea’yi deneyebilirsin. Defense Tea ve Bodyguard Tea ise bağışıklığını güçlendirmek istediğin her an yanı başında. Stresli bir günün sonunda en güzel an ise No Stress Tea’yi yudumladığın zamanlar olabilir. Uykuya dalmakta zorlandığında ise Sleep Tea en büyük destekçin olacak. Yeni yıl adım adım yaklaşırken New Year Tea’nin enfes lezzeti ile yeni yıl ruhunu yakalayabilirsin. Farklı işlevlere sahip ve lezzetli Herby çaylarını tercih ederek sadece Dünya Çay Günü’nde değil tüm yıl kendini ödüllendirmek mümkün.  

Kaynakça