İyi Bir Uyku Uyuduğunu Nasıl Anlarsın?

Uyku, beyin aktivitesi ile beraber kardiyovasküler sistem başta olmak üzere vücuttaki hemen her sistemin değiştiği bir dinlenme süreci, gün döngüsündeki biyolojik bir süreçtir. İnsan canlıları olarak, evrimsel gelişimin de gereğince, gün içinde birçok canlı türüne göre daha fazla uyuyoruz.

Yetersiz veya kalitesiz bir uyku, gün içinde sürdürülen uyanıklık sürecinin kötüleşmesi anlamına gelir. Sadece günün kötü geçmesi değil, çalışmalara bakılırsa yetersiz uyku aynı zamanda sağlık ve bağışıklığın bozulma ihtimalinin kayda değer ölçüde ve istatistiksel olarak artması demek. 

Kaliteli ve tam olarak alınmış bir uyku, nörolojik fonksiyonların işlerliği, bilişsel kapasitenin gün içinde korunması, strese minimum düzeyde maruz kalmak ve toleransın artması için gerekli, hatta zorunlu bir koşuldur.

Öyleyse hem bedenen hem ruhen iyi hissetmek ve sağlık için ideal bir uyku lazım hepimize. Peki ne demektir ideal uyku?

İdeal Uyku Nedir?

Yetişkin bireyler için yeterli görülen uyku süresi 7 saat veya daha fazlasıdır. İhtiyaç duyulan uyku süresi genetik ve yaş faktörlerine göre değişiklik göstermekle beraber, bu konuda illa bir aralık vermek gerekirse 7.5 saat ila 8.5 saat erişkin bir kişinin gereksindiği uyku süresidir. 

Süre bazen sadece bir sayıdır. Uyku bozuklukları yaşayan birisi 8 saat uyusa bile oldukça verimsiz bir uyku süreci yaşıyor olabilir. Süre dışında da ideal uykuyu tanımlayabilecek işaretler vardır. Bu noktada konuyu muallakta bırakmayalım ve bu işaretlerden söz açalım. İşte iyi bir uyku uyuduğuna dair 6 farklı ve birbirinden önemli sinyal. 

İyi ve İdeal Uykunun Önemli İşaretleri Nelerdir?

1. Güne Enerjik Bir Şekilde Başlayabiliyor Musun?

Güne enerjik ve odaklanmış olarak başlamak verimli bir uykunun en belirgin işaretlerinden sayılabilir.

Derin uykuya geçildiği sıralarda beyne giden kan akışı yavaşlar ve hipofiz bezinde doku büyümesiyle beraber vücutta kas onarımını tetikleyen bir tür büyüme hormonunun salgılanması için gerekli şartlar hazır hale gelir. Buna ek olarak bağışıklık sistemini güçlendirmekle ilişkili maddelerin kan seviyelerinde artış söz konusudur ve bu da insan bedeninin çeşitli enfeksiyonlara karşı daha dayanıklı olması demektir.

Uzun lafın kısası tüm araştırmalar bir şekilde iyi bir uykunun zindelik, güçlenmiş bağışıklık sistemi, onarılmış kas sistemi, desteklenmiş hipofiz bezi, enerjiklik ve uygun konsantrasyon ile ilişkili olduğuna açıkça işaret ediyor. 

2. Kısa bir sürede uykuya dalıp deliksiz uyuyabiliyor musun?

Kaliteli  uyumak uzmanlara göre 15 dakika ila yarım saat içinde REM uykusuna geçmektir. Kişi uzun zamandır yatakta bir o yana bir bu yana dönüyor, koyun sayıyor, yine de uyuyamıyorsa makul bir süre içinde uykuya dalamadığı söylenebilir.

Derin uykuya dalamamanın birçok nedeni olabilir. Uyku bozukluklarıyla ilgili birçok sorun kesintili, dolayısıyla verimsiz bir uyku sürecine gebedir. Bunu önlemek için yatmadan en iki saat önce dijital ekranlara bakmayı kesmek, melatonin salgısı için tamamen karanlıkta uyumak, kitap okuyarak uykuya geçmek ve yatağa girmeden önce meditasyon yapmak düşünülebilir.

3. Gün içinde gözlerin dinlenmiş ve canlı görünüyor mu?

Göz kapağının uyku süresince tam kapanmaması durumu ve kornea tabakasının ileri doğru bombeleşmesi ve incelmesi gibi rahatsızlıklar bazı uyku sorunları ile ilişkilendirilmiştir. Hiçbir belirli rahatsızlığa yol açmasaydı bile, uzun süredir şikayetçi olunan yetersiz ve kalitesiz uykunun göz sağlığı ve performansına pek iyi gelmeyeceğini tahmin etmek zor değil.

Bitkin, cansız, tahriş olmuş, çevresinde koyu halkalar meydana gelmiş, şişkinlik ve kızarıklık yaşayan gözler yetersiz ya da verimsiz uykunun belirgin işaretleri arasında sayılır. Yeterli, verimli ve kaliteli bir uyku alındığında bu negatif semptomlar hiç değilse asgari düzeye iner. Gözlerdeki canlı ve dinlenmiş görünüm ise kaliteli bir uyku sonrasında anında fark edilir.  

4. Gün içinde bolca şeker ve karbonhidrata ihtiyaç duyuyor musun?

Aslında bu durumu ihtiyaç duymaktan çok, onsuz yapamama hissi olarak tanımlamak mümkün. Yorgun hissettiğimizde ve uykuya muhtaç olduğumuzda, şeker ve karbonhidrat ihtiyacımızın arttığını iliklerimize dek hissederiz. Uzmanlar bunu ‘aşerme’ olarak tanımlıyor ve uykusuzluk ile ortaya çıkan halsizlik durumunda ortaya çıkabileceğini beyan ediyorlar. Kaliteli bir uyku deneyimleyen kişilerde ise bu tür ihtiyaçlar çok daha seyrek görünüyor. 

5. Öfkeli ve depresif mi hissediyorsun?

Bulgular göstermektedir ki verimsiz uyku ya da uykusuzluk, artmış sinirlilik hali, depresyon, konsantrasyon bozukluğu gibi mental fonksiyonlardaki birtakım problemlere neden olabilir. Planlama, karar alma ve muhakeme etme becerilerini gözle görülür biçimde zayıflatabilir. Uykunun eksiksiz ve kaliteli biçimde karşılanması, zihinsel becerilerin sorunsuz işlemesi için çok önemli.

6. Gündüz yorgunluğu çekiyor musun?

Sık sık şekerleme yapma istenci, esnemek, halsizlik ve bünyeye ağır gelen daha nice olumsuz durum...Bütün bunlar uykusuzluk sonucunda meydana gelen gündüz yorgunluğunun habercisi niteliğinde. Kronik yorgunluk sendromu, yani kişinin gün içinde kendisini ne yaparsa yapsın yorgun hissetmesinin bir nedeni de uyku sorunları. Böyle bir durumda, kafein alımı, spor, hoşsohbet bir tanıdıkla kurulan iletişim gibi kişiye enerji ve mutluluk aşılayan elementler bile uyku sorunları karşısında yetersiz kalabilir. Bu sorunun ortadan kalktığı veya mevcut olmadığı, yani kaliteli bir uykunun alındığı durumdaysa kişi üzerinde ağır bir yük varmış gibi hissetmeyecektir.

Herby Sleep Tea ile Uykunu Destekle

Kolaylıkla hazırlayabileceğin Herby Sleep Tea ile rahatlayıp uykuya geçişini kolaylaştır. Aldığın her yudumda böğürtlen yaprağı, portakal yaprağı, tarçın ve mayıs papatyasının oluşturduğu enfes lezzetin zevkine var. Herby Sleep Tea stresini yatıştırman için pratik bir yardımcı rolünü üstlenir. İçeriğinde bulunan passiflora bitkisi, rezene, melisa ve lavanta ile daha dingin ol. Daha iyi bir uykuyu destekle.

Kaynakça

1.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2864873/

2.  https://www.cdc.gov/sleep/about_sleep/how_much_sleep.html

3.  https://healthysleep.med.harvard.edu/need-sleep/what-can-you-do/assess-needs

4.  https://www.health.harvard.edu/healthbeat/how-sleep-boosts-your-energy#:~:text=Sleep%20specialists%20believe%20that%20the,ATP%2C%20the%20body's%20energy%20molecule

5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27455101/

6. https://www.menshealth.com/uk/nutrition/a756287/the-science-behind-your-sugar-cravings-and-how-to-beat-them/

Bu sitede yer alan metinlerdeki bilgiler, referansları verilen kaynaklara aittir.