Mental Yorgunluk Neden Fiziksel Yorgunluktan Daha Zor?

Fiziksel yorgunluk ve mental yorgunluk, hayatın yoğun temposu içinde kaçınılmaz olarak karşımıza çıkan gerçekler. Yeterince dinlenildiğinde geçen fiziksel yorgunluğa karşın, mental yorgunluk için aynı şeyi söylemek zor. Çünkü yorgun bir zihnin ihtiyacı, dinlenmekten çok daha fazlası olabilir.

Modern dünyanın hızına maruz kaldığımız gündelik hayat koşullarında zihinsel olarak yorgun hissetmeyenimiz çok azdır. Sabahları maruz kaldığımız trafik, iş yerinde sorumluluklar veya sadece geleceğe yönelik kaygılar dahi zihinsel olarak tükendiğimiz bir noktaya gelmemize yol açabilir.

Bu yazımızda mental yorgunluk nedir, belirtileri nelerdir ve bu sorunun üstesinden gelme konusunda sana yardımcı olabileceklerden bahsettik.

Mental yorgunluk nedir ve neden olur?

Mental yorgunluk, en basit anlamıyla kaslarda hissettiğimiz yorgunluğun mental boyutta hissedilmesi olarak tanımlanabilir. Nasıl ki egzersiz yaptıktan sonra fiziksel olarak yorgun hissederiz, zihinsel olarak zorlayıcı görevlerin akabinde de zihinsel olarak yorgun hissedebiliriz. Her ne kadar mental yorgunluğu zihinsel olarak zorlayıcı aktiviteler ile ilişkilendirebilsek de uzun vadeli stres ve kaygı sorunları da zihinsel olarak yıpranmamıza yol açar. (1)

Günümüz şartlarında birçok kişinin kronik stres ve yüksek kaygı seviyeleri gibi sorunlarla baş etmek zorunda kaldığını göz önünde bulundurduğumuzda, aslında farkında olmasak bile birçoğumuzun mental yorgunluktan muzdarip olduğunu söyleyebiliriz. Mental yorgunluğun pek çok sebebi olabilir; ekonomik sebepler, stres, insan ilişkileri, kayıplar, iş yükü, şehrin gürültüsü, bu sebeplere örnek olarak gösterilebilir. Esasen bizim üzerimizde baskı oluşturan ve strese girmemize veya kaygıya kapılmamıza neden olan her türlü faktör zihinsel olarak tükenmemize yol açabilir.

Peki mental yorgunluk yaşadığımızı nasıl anlayabiliriz? İşte bu soruya yanıt vermek için bu meselenin bizdeki etkilerini ve dışavurumunu, yani semptomlarını anlamalıyız. Böylece bizi rahatlatacak ve bu belirtilerle baş etmemizi sağlayacak çözüm yolları bulmamız kolaylaşabilir. 

Mental yorgunluğun belirtileri

Mental yorgunluğun belirtileri sadece duygusal düzeyde ortaya çıkmakla kalmadığı gibi fiziksel ve davranışsal yansımalarla da kendini gösterebilir. Bu belirtiler ve belirtilerin yoğunluğu kişiden kişiye değişse de bazı ortak noktalar o kadar belirgindir ki mental anlamda yorgun olduğunu kabul etmek zorunda kalacağın noktaya gelebilirsin. Ayrıca hafif düzeyde başlayan belirtiler, yorgunluk kronik hale geldikçe daha da artabilir. 

Mental yorgunluğun belirtileri arasında duygusal olarak yıpranma ve tahammülsüzleşme bulunur. Bu durum sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Mental yorgunluğun bir diğer sonucu olarak motivasyon düşüklüğünden şikayetçi olabilirsin. Mental yorgunluk yaşayan kişilerde sinirlilik ve konsantrasyon bozukluğu gibi belirtilere de oldukça sık rastlanıyor.

Kendimizi psikolojik olarak iyi hissetmediğimiz zamanlarda bu durumun fiziksel yansımalarını da sık sık yaşarız. Mental yorgunluk, kaçınılmaz olarak bedenimizi de etkiler. Zihinsel olarak tükenmiş hissettiğimiz zamanlarda fiziksel olarak da yorgun hissederiz. Ayrıca uyku sorunları yaşayabiliriz; bu sorunlar uykusuzluk çekmekten çok fazla uyumaya kadar değişebilir. Vücut genelinde ağrılar, kas ağrıları ve baş ağrısı da mental yorgunluğun beden üzerindeki kaçınılmaz etkileri arasında yer alır. (2)

Mental yorgunluk nasıl geçer? 

Mental yorgunlukla baş etmek için öncelikle bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapabiliriz. Ayrıca stres seviyelerini azaltacak bitki çayları veya egzersiz gibi yöntemlerden de faydalanabiliriz. Genel olarak mental yorgunluk tedavisinde başvurabileceğimiz yöntemler şunlar (3) :

● Strese etkenini hayatından çıkar: Eğer işin kaldıramayacağın bir yükün altına girmene neden oluyorsa iş değiştirebilir veya iş ortamındaki görev tanımının yeniden gözden geçirilmesini talep edebilirsin. İşini değiştirme fikri biraz fazla gelse de hayatını çekilmez hale getiren bir işin varsa majör bir değişiklik yapmak zorunlu hale gelebilir.

●  Egzersiz yap: Egzersizin fiziksel ve zihinsel faydaları azımsanmayacak kadar çok. Her ne kadar kendini iyi hissetmediğin zaman egzersiz yapacak motivasyonu bulmak zor olsa da egzersizi hayatının bir parçası haline getirerek bu kısır döngüyü kırabilirsin. Ayrıca ağır egzersiz yapmadan da egzersizin birçok faydasından yararlanabilirsin. Haftada 3-4 gün yarımşar saat koşmak, aerobik yapmak veya yüzmek seni rahatlatmak için yeterli. (4)

● Uyku düzenine dikkat et: Mental yorgunluğa neden olan stres uyku düzenini de etkileyebilir. İyi ve kaliteli bir uykunun refahına yönelik katkısını göz ardı etme. Yetişkinlerin günde 7 ila 8 saat uyuması tavsiye ediliyor. Bu tavsiyenin ardında ise anksiyete ve uyku bozukluğu arasındaki ilişkiye işaret eden bilimsel araştırmalar var. Aslında uykusuzluk anksiyeteye neden olabileceği gibi anksiyete de uyku bozukluğuna yol açabilir. (5) Peki uyku kaliteni iyileştirmek için ne yapabilirsin? Eğer her akşam aynı saatte yatağa girer, yatmadan 4-5 saat önce kafein içeren içecekleri keser, akşamları hafif yemekler yersen uykuya daha kolay dalabilirsin.

● Meditasyon yap: Tıpkı egzersiz gibi yoga ve meditasyon da zihin üzerinde rahatlatıcı etkileri olan teknikler. Yoga ile bedenini rahatlatırken dingin bir zihne kavuşabilirsin. Meditasyon da duygularına dair farkındalığını arttırabilir ve beyin aktivitesini azaltarak zihinsel olarak seni rahatlatabilir.  (7)

● Stresi azaltmaya yardımcı bitkilerden faydalan: Mental yorgunlukla baş etmek için başvurabileceğin en etkili destekleyicilerden biri de bitkilerdir. Bitki çayları hem kaygı seviyelerini azaltmaya hem de bedensel olarak rahatlamaya yardım eder. Ayrıca uykuya geçişi kolaylaştıran etkilerini de azımsamamak gerek. Sana bu konuda yardımcı olacak bitkilere birkaç örnek vermek gerekirse;  (6)

● Melisa: Yapılan bazı araştırmalarda, 15 gün boyunca düzenli olarak melisa özü kullanan insanların uykusuzluk smeptomlarında %43 oranında bir azalma gözlemlenmiş. Kronik uyku sorunları yaşıyorsan, melisa çayı bu sorunu aşmanda yardımcı olabilir.

● Lavanta: Kokusuyla bile insanı yatıştıran lavanta, kaygıyı azaltarak ve rahatlamaya yardımcı olan bitkiler arasında.

● Papatya: Papatya apigenin adında bir antioksidan içerir. Bu antioksidanın endişeyi gidermeye ve sakinleşmeye yardım ettiği bilinmektedir.

● Passiflora: Beyin aktivitelerini azaltarak endişeleri giderip rahatlamaya yardımcı olan passiflora, çarkıfelek çiçeği olarak da bilinir. Ayrıca geleneksel tedavi yöntemlerinde de uykusu iyileştirmek ve sakinleşmek amacıyla yüzyıllardır kullanılmıştır.

● Kedi otu: Uykusuzluk, sinirlilik sorunları için yüzyıllardır kullanılan kedi otu üzerinde yapılan araştırma sonuçları, uykuya dalma süresini kısalttığı ve uyku kalitesini artırdığı yönünde bulgular içeriyor.

● Tarçın: Antioksidanlar açısından oldukça zengin olan tarçın, içinde bulundurduğu bileşikler sayesinde beyin sağlığı üzerinde oldukça etkili. Vücudu çok yönlü destekleyen bu bitki, stres faktörlerine karşı direncini de artırabilir. (8)

Stres Atmanın En Kolay Yolu: Herby No Stress Tea 

Zorlu yaşam koşulları, iş hayatının yükü veya kaygı sorunlarıyla baş etmenin yarattığı stres inkar edilemez. Neyse ki stresle baş etmek için birçok yöntem var. Bu zorlu yolda bitkilerin şifalı özellikleri ise azımsanmayacak kadar güçlü. Herby No Stress Tea seni rahatlatmak, stresle baş ederek zihinsel dinginlik sağlamak için melisa, passiflora, papatya, sarı kantaron ve lavanta gibi bitkileri bir araya getirmekle kalmadı; bu özel karışımı vanilya ve elma aromalarıyla bir lezzet şölenine dönüştürdü. Günün sonunda kafanı rahatlatmak ve stresini atmak için Herby No Stress Tea en iyi dostun olacak.